στο Πάντειο

«ΕΠΕΑΕΚ ΤΕΛΟΣ» σημαίνει για τα ελληνικά πανεπιστήμια το τέλος του ονείρου πρωτοποριακών μεταπτυχιακών κοινοτήτων, και το ξύπνημα στις παλιές κεντρικές γραμματείες και στη λογική ενός μεταπτυχιακού ισορροπιών ανά τμήμα, πισωγύρισμα στη παλιά και στείρα πανεπιστημιακή ιεραρχία. Το κλείσιμο των βιβλίων όλων αυτών των μεταπτυχιακών αυτές τις μέρες έχει φέρει για τα καλά το φθινόπωρο στο εγκαταλελειμμένο ίδρυμα, όπως και σε άλλα πανεπιστήμια. Δεν είναι η αποχώρηση του προσωπικού, και το κλείσιμο των μικρών γραφείων, που τα τελευταία χρόνια αυξάνονταν με μεσοτοιχίες, είναι η οριστική εκρίζωση επιστημονικών κοινοτήτων που είχαν αρχίσει ν’ ανθίζουν. Πρόκειται για ομάδες ανθρώπων που συγκρότησαν πυρήνες και άρχισαν να συζητούν τι φταίει για την κατάσταση της γνώσης στην Ελλάδα. Όλοι αυτοί συμμετείχαν, φοίτησαν ή δίδαξαν σε θεσμούς που είναι πια νεκροί. Επιστήμονες «Ronin», που δε μπορούμε να πούμε ότι δεν φταίνε γι’ αυτή την εξέλιξη και που δε ξέρουμε πια τι μπορούμε να περιμένουμε απ’ αυτούς. Αυτό το περίεργο σύστημα διακρατικών επιχορηγήσεων, όχι ο ιδιωτικός καπιταλισμός, πέρασε και άφησε πίσω του μόνο κουφάρια.
Ας περάσουμε όλοι από το καφέ του Σπύρου στο πεζόδρομο που Παντείου για έναν τελευταίο καφέ πριν φύγει κι αυτός, τον άλλο μήνα, ας χαζέψουμε στη βιβλιοθήκη της σχολής που κάναμε δεύτερο σπίτι μας πριν κλείσει κι αυτή για ένα διάστημα έλλειψει κονδυλίων, πριν το υπουργείο τύπου ακριβώς δίπλα επεκταθεί μέσα στη σχολή και πριν η σχολή η ίδια πεταχθεί αποκεντρωτικά στο Λαύριο ή τον Κορυδαλλό. Μετά από τόσα χρόνια αγώνα για την ουτοπία ας κάνουμε τον απολογισμό μας να δούμε που και εμείς φταίξαμε και μετά ας επιστρέψουμε στον αγώνα μας για τα εφτακόσια ευρώ μας.

στο δάσκαλο Γιώργο Σταμάτη

... που απολαμβάνει τη συνταξή του.

Σχετικά με τη διαλεκτική Υποκειμένου-Αντικειμένου στην Αισθητική Θεωρία του Adorno.

(work in progress)
Ο Adorno δε μιλάει για υποκείμενο χωρίς αναφορά στο αντικείμενο, και μάλιστα φαίνεται να προτιμούσε ως εργαλεία ανάλυσης άλλα δίπολα και λιγότερο αυτό. Λέει ότι «η διάκριση μεταξύ υποκειμένου και αντικειμένου είναι και αληθής και ψευδής […] ψευδής επειδή ο διαχωρισμός που προκύπτει δε πρέπει να αποστασιοποιείται, να μετατρέπεται μαγικά σε αμετάβλητο». Ασκεί κριτική στις θεωρήσεις που ξεκινούν από το υποκείμενο ότι παραμένουν ψευδείς όσο η ζωή γίνεται φαινομενικότητα, αφού το υποκείμενο, όπως και το αντικείμενο είναι πάντα ιστορικά, και ο «άνθρωπος είναι ένα αποτέλεσμα, όχι ένα είδος» –ακόμα και το καντιανό a priori το βλέπει διαπλεγμένο με το κοινωνικό. Η ιστορική συγκυρία είναι η μόνιμη εξορία που δημιούργησε η κυριαρχία και ο γενικευμένος ανορθολογισμός που εκφράζουν είτε η πολιτιστική βιομηχανία είτε τα φαινόμενα ολοκληρωτισμού.
Για το αντικείμενο, παρά τη συνεχή διακήρυξη της πρωτοκαθεδρίας του, έβλεπε ότι «η αυτεξούσια αντικειμενικότητα, θυσιάζοντας το υποκείμενο στην εξεύρεση της αλήθειας, απορρίπτει και την αλήθεια και την ίδια την αντικειμενικότητα». Στην πρωτοκαθεδρία του αντικειμένου, υπό τις παρούσες συνθήκες της «οικουμενικής μαγικής επήρειας», η αντικειμενικότητα του έργου τέχνης γίνεται η επίθεση του υποκειμένου στην αντικειμενικότητα για να την διασώσει αποσυναρμολογημένη (αν και απορρίπτει τόσο την καλλιτεχνική υποκειμενική θεώρηση όσο και τη θεωρία του ιδιοφυούς υποκειμένου). Η αλληλο-διαμεσολάβηση υποκειμένου αντικειμένου, με διάφορα πρόσημα, βοηθάει στην έρευνα και παρουσίαση βασικών θεμάτων στα έργα του. Θα ήθελα να παρουσιάσω την διαλεκτική υποκειμένου- αντικειμένου στη σκέψη του Adorno, στα μεγάλα του έργα και το ιστορικό πλαίσιο που το καθένα εντάσσεται σε συνάρτηση με την Αισθητική Θεωρία, στην οποία μένει ανοιχτό το αίτημα της συμφιλίωσης.